In onze loopbaanpraktijk begeleiden we ook mensen die op de terugweg zijn van periodes van ziekte. En uit hun verhalen is wat te leren in onze systemen en manieren van denken. En voor de duidelijkheid, ik heb het hier niet over ziektes met lichamelijke of andere oorzaken.
Als mensen het niet meer trekken op hun werk, dan is er vaak al heel wat gebeurd. Ze hebben al eens, of meer dan eens, wakker gelegen van hun werk. Er zijn functionerings- of conflictgesprekken geweest. Mensen hebben steun gezocht in hun sociale priveomgeving of bij collega’s. En dan gaat het niet meer. Dan stopt het werk en gaat de weg terug beginnen. Gewoon zoals Poortwachter het heeft bedoeld.
Ons valt dan steeds weer op hoe klein het vermogen van ons als organisaties of management is, om het werk en de taken aan te passen aan de belastbaarheid van de medewerker
Ons valt dan steeds weer op hoe klein het vermogen van ons als organisaties of management is, om het werk en de taken aan te passen aan de belastbaarheid van de medewerker. Noodgedwongen schrijft de bedrijfsarts re-integratie-uren voor, wat op zich een logische drukbeperker is. Maar de inhoudelijke afstemming van taken en werkomstandigheden komt altijd veel moeilijker tot stand. En als deze er al is, is het moeilijk vol te houden. Blijkbaar is dat niet zo eenvoudig.
En dat geldt ook voor de herstellende medewerkers zelf. Wat kan ik? Hoe kan ik nee zeggen tegen vragen? Hoe bescherm ik de grenzen op een manier die geaccepteerd wordt door mijn omgeving? Lastig.
We moeten er beter in worden met elkaar. Een open gesprek over wat kan en niet kan; waar grenzen liggen. Dat vervolgens allemaal vastleggen in – laten we het zo maar noemen – de gebruiksaanwijzing. Waarom niet. We zeggen het vaker over anderen; “je moet z’n gebruiksaanwijzing kennen”. Re-integratie moet gepaard gaan met expliciete werk-gebruiksaanwijzingen. Houvast voor de medewerker en diens collega’s en baas. Een mooi alternatief voor primair terugkomen via urenopbouw. En misschien, hopelijk, een alternatief voor volledige uitval als herstelmethode. In al die gevallen waar behoud van activiteit, contact en werkritme nuttig kunnen zijn.
Hans van Westen
